streszczenie Artyleria okrętowa – broń artyleryjska stanowiąca uzbrojenie okrętów. W okresie od około XVII wieku do połowy XX wieku była ona podstawowym rodzajem uzbrojenia okrętów, stanowiącym o ich sile bojowej. Obecnie, w obliczu rozwoju broni rakietowej, artyleria okrętowa ma znaczenie drugorzędne, aczkolwiek w zredukowanej ilości nadal pozostaje istotnym i niezastąpionym elementem ich uzbrojenia.

kontekst: Jako kaliber artylerii średniej na pancernikach przyjęto na ogół 120–152 mm. Około 1890 roku pojawiły się działa tego kalibru o dużej szybkostrzelności (oznaczenie angielskie QF – quick firing), umożliwionej przez zastosowanie ładunków miotających w łuskach i nowej konstrukcji zamka. Działa takie mogły wystrzeliwać 7–12 pocisków na minutę. W tym czasie także wprowadzono pociski napełniane nowymi materiałami wybuchowymi o większej sile, jak trotyl lub melinit. Kilku– lub kilkunastokrotne zwiększenie szybkostrzelności dział średniego kalibru wpłynęło na krótkotrwałą zmianę taktyki walki morskiej. Uważano w tym okresie, że intensywny ostrzał z małej odległości pociskami wybuchowymi ze średnich dział może być skuteczniejszy od ostrzału z dużej odległości przez ciężkie działa, nie będąc w stanie wprawdzie zatopić opancerzonego okrętu, lecz obezwładniając go przez niszczenie nadbudówek i nieopancerzonych części burt oraz wywoływanie pożarów. Działa artylerii średniej na pancernikach, przede wszystkim umieszczane w kazamatach burtowych, miały wspomagać w walce artylerię główną, obezwładniając wroga na typowych odległościach walki do kilku kilometrów. Oprócz artylerii pomocniczej na pancernikach, działa takie zostały zaadaptowane jako główna artyleria licznie budowanych krążowników, wypierając wolniej strzelające działa dużych kalibrów. Ich zastosowanie było jedną z przyczyn zwycięstw floty japońskiej w wojnach z Chinami i z Rosją. Na większych krążownikach pancernych wprowadzono działa szybkostrzelne kalibru 203–210 mm, ewentualnie uzupełniane przez działa kalibru 120–152 mm. Wprowadzono też na okrętach szybkostrzelne działa kalibru 57-76 mm i lżejsze (37-47 mm), strzelające amunicją scaloną i służące głównie do odpierania ataków torpedowców. Takie działa stanowiły też zasadnicze uzbrojenie niszczycieli tego okresu.

pytanie: Działa jakiej artylerii przyczyniły się do zwycięstw okrętów Japonii w wojnach z Chinami i Rosją?
zaznaczony fragment: średniej
odpowiedź (forma bazowa): średniej
pytanie nieodpowiadalne: nie