streszczenie Sergio Leone (ur. 3 stycznia 1929 w Rzymie, zm. 30 kwietnia 1989 tamże) – włoski reżyser i scenarzysta filmowy, twórca i przedstawiciel spaghetti westernu.
Swoją karierę w filmie Leone zaczynał jako asystent reżysera przy produkcjach włoskich i amerykańskich. Sławę zdobył jako twórca tak zwanej dolarowej trylogii (Za garść dolarów, Za kilka dolarów więcej, Dobry, zły i brzydki), stanowiącej polemikę z motywami występującymi w klasycznych hollywoodzkich westernach. Owa trylogia wypromowała aktora Clinta Eastwooda i przełamała monopol Stanów Zjednoczonych na produkcję westernów. Dalszy etap twórczości reżysera stanowią westerny Pewnego razu na Dzikim Zachodzie i Garść dynamitu oraz dramat gangsterski Dawno temu w Ameryce.
W twórczości Leone dostrzegano między innymi wpływy włoskiego neorealizmu, inspirację sztuką surrealistyczną oraz postmodernistyczną. Bezpośrednio oddziaływał on na pokolenie twórców amerykańskich lat 60. i 70. XX wieku, mimo że początkowo jego filmy spotykały się z niepochlebnymi recenzjami ze strony amerykańskich krytyków. Dzieła włoskiego twórcy jednak ulegały stopniowej rehabilitacji, a jego wpływ sięgnął takich filmowców, jak Sam Peckinpah, Clint Eastwood, Robert Rodriguez i Quentin Tarantino.
kontekst: Po zdobyciu odpowiednich funduszy Sergio Leone rozpoczął w 1982 roku zdjęcia do Dawno temu w Ameryce. Film ukazał się w 1984 roku i był opowieścią o życiu gangstera żydowskiego pochodzenia (Robert De Niro) oraz jego przyjaciół od czasów prohibicji do lat 60. XX wieku. Stanowił on polemikę z hollywoodzkimi filmami gangsterskimi, wyrażającą jednocześnie rozczarowanie Leone Stanami Zjednoczonymi i tamtejszym brakiem wartości. 3,5-godzinna saga została bardzo pozytywnie przyjęta przez publiczność poza konkursem na Festiwalu Filmowym w Cannes, jednak na rynek amerykański weszła okrojona o 84 minuty i zmontowana w kolejności chronologicznej, tracąc swą logikę i sens. W wyniku tego film w Stanach odniósł klęskę finansową, zarabiając jedynie ponad 5 milionów dolarów. Reakcje amerykańskich krytyków na oryginalną wersję były różne: od atakującego film Leone Vincenta Canby’ego z „The New York Timesa”, przez chwalącego sposób narracji Richarda Corlissa z magazynu „Time”, po pełnego entuzjazmu Rogera Eberta, który ogłosił Dawno temu w Ameryce arcydziełem. Dzieło Leone otrzymało dwie nagrody BAFTA, uzyskując ostatecznie zdaniem Alicji Helman opinię mistrzowskiej mieszaniny motywów kina gangsterskiego.
pytanie: Czy Dawno temu w Ameryce trwało dłużej niż 3,5 godziny?
zaznaczony fragment: 3,5-godzinna saga
odpowiedź (forma bazowa): nie
pytanie nieodpowiadalne: nie