streszczenie Osetia Południowa (gruz. სამხრეთ ოსეთი, Samchret Oseti; oset. Хуссар Ирыстон, Chussar Iryston; ros. Южная Осетия, Jużnaja Osietija) – terytorium sporne w północnej Gruzji, obejmujące tereny istniejącego do 1991 roku Południowoosetyjskiego Obwodu Autonomicznego ówczesnej Gruzińskiej SRR. Zajmuje powierzchnię 3,9 tys. km². W 1991 roku lokalne władze utworzyły Republikę Osetii Południowej, która ogłosiła niepodległość, chcąc uniezależnić się od Gruzji i połączyć z sąsiednią Osetią Północną. Zgodnie z prawem międzynarodowym Osetia Południowa stanowi integralną część Gruzji, z drugiej strony deklaracja niepodległości Osetii Południowej nie była nielegalna, ponieważ według Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości nic w prawie międzynarodowym nie zabrania takich deklaracji. Republika ta jest de facto niepodległa, stanowi państwo nieuznawane, pozostające w silnej zależności od Rosji. Władze Republiki Osetii Południowej do czasu wojny z Gruzją w sierpniu 2008 nie sprawowały kontroli nad całym obszarem dawnego Południowoosetyjskiego Obwodu Autonomicznego – obszary zamieszkane w większości przez Gruzinów pozostawały pod kontrolą władz Gruzji, która na tych terenach powołała w kwietniu 2007 własne władze osetyjskie: tymczasową Administrację Osetii Południowej (gruz. სამხრეთ ოსეთის ადმინისტრაცია, Samchret Oseti Administracia). Obecnie władze osetyjskie kontrolują cały obszar kraju. Gruzja oficjalnie uważa ten teren za znajdujący się pod okupacją rosyjską i obecnie stosuje dlań nazwę Region Cchinwali (gruz. ცხინვალის რეგიონი, Cchinwalis Regioni). Natomiast 9 kwietnia 2017, w referendum zorganizowanym przy okazji wyborów prezydenckich, ok. 80% głosujących opowiedziało się za przyjęciem jako równoprawnej nazwy kraju określenia „Państwo Alania” (na wzór pełnej nazwy Republiki Osetii Północnej – Alanii).

kontekst: W sierpniu 2008, po załamaniu rozmów gruzińsko-osetyjskich i wielokrotnym ostrzeliwaniu przez Osetyjczyków terenów znajdujących się pod kontrolą sił gruzińskich (faktowi temu zaprzecza strona osetyjska i rosyjska) oraz wielokrotnym ostrzeliwaniu Osetii Południowej przez Gruzję (czemu zaprzeczała strona gruzińska), Gruzja przystąpiła do zbrojnego zajęcia separatystycznego obszaru. Główne działania zbrojne rozpoczęły się wieczorem 7 sierpnia, a 8 sierpnia wojska gruzińskie wkroczyły do Cchinwali. Strony gruzińska i rosyjska wzajemnie przypisują sobie wrogie działania. 9 sierpnia siły rosyjskie wyparły Gruzinów ze stolicy Osetii i odsunęły ich pozycje poza teren sporny. Jakkolwiek Rosjanie stali na stanowisku, iż wypełniali mandat ONZ i byli siłami bezpieczeństwa w Osetii Południowej, do opinii publicznej dociera dużo informacji o działaniach zaczepnych na terenie Gruzji, a w szczególności w okolicach jej stolicy Tbilisi. 25 sierpnia parlament rosyjski (Rada Federacji i Duma Państwowa) uznał niepodległość Osetii Południowej oraz Abchazji a dzień później to samo zrobił prezydent Dmitrij Miedwiediew. Strona gruzińska odebrała to jako „jawną aneksję” tych obszarów i 29 sierpnia zerwała stosunki dyplomatyczne z Rosją. We wrześniu 2008 Rosja podpisała z Abchazją i Osetią Południową międzypaństwowe umowy o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej. Umowy zawarte na 10 lat (z możliwością ich przedłużenia) przewidują m.in. wzajemną pomoc wojskową w przypadku zewnętrznej agresji oraz wspólną ochronę granic. Umowy te zostały ratyfikowane przez parlamenty państw-sygnatariuszy. 16 listopada 2011 roku Parlament Europejski uchwalił rezolucję uznając obecność Rosjan w Osetii Południowej za bezprawną okupację tych terenów.

pytanie: W którym roku Gruzja zaatakowała Osetię?
zaznaczony fragment: 2008
odpowiedź (forma bazowa): 2008
pytanie nieodpowiadalne: nie