⟵ POPRZEDNIE PYTANIENASTĘPNE PYTANIE ⟶

ID: 6833#4

streszczenie: Szpak zwyczajny, szpak (Sturnus vulgaris) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny szpakowatych (Sturnidae). Częściowo wędrowny. Pierwotnie zamieszkiwał wyłącznie Eurazję. Nie jest zagrożony wyginięciem. Dzięki introdukcji gatunek kosmopolityczny, w 13 podgatunkach występuje na każdym kontynencie poza Antarktydą; poza rodzimym zasięgiem także w Ameryce Północnej (od Jukatanu po Alaskę), Argentynie, Południowej Afryce, wschodniej Australii, Nowej Zelandii i okolicznych wyspach. Jest to gatunek inwazyjny. Szpaki mierzą 19–22 cm długości, masa ciała wynosi 55–100 g; samce i samice nie różnią się od siebie masą ciała. Występuje podział na szatę godową i spoczynkową. W szacie godowej dymorfizm płciowy zaznacza się w kolorze nasady dzioba (niebieski u samców, różowy u samic) i tęczówki (brązowa u samców, jasna u samic). Ciało szpaków jest wówczas czarne i opalizujące. Poszczególnie partie upierzenia mogą opalizować na zielono, fioletowo, brązowawo, niebiesko lub w wymieszanych barwach; rozmieszczenie tych metalicznych barw na ciele zależy od podgatunku. Niektóre z piór mają białe zakończenia. W szacie spoczynkowej szpaki na całym ciele pokryte są białymi lub płowymi kropkami, a dziób jest ciemny, niezależnie od płci. Osobniki młodociane są jednolicie brązowe. W okresie lęgowym szpaki zamieszkują różne obszary z drzewami, gniazdują bowiem w dziuplach; mogą to być lasy, zadrzewienia, ogrody czy parki miejskie. Poza sezonem lęgowym zamieszkują różnorodne środowiska. Ogółem nie występują w górach. Są wszystkożerne. Zjadają zarówno materię roślinną – różne owoce i nasiona, także z pól – jak i bezkręgowce, przy czym te drugie pełnią ważniejszą rolę w okresie lęgowym. Na półkuli północnej okres składania jaj przypada na okres od końca marca do początku czerwca, zależnie od szerokości geograficznej. Dawniej szpaki uważano za monogamiczne, obecnie wiadomo, że występują także: poligynia, częste zmiany partnerów czy kopulacje pozamałżeńskie. W zniesieniu znajduje się od 3 do 8 jaj. Inkubacja trwa około dwóch tygodni. Młode są w pełni opierzone po około 3 tygodniach, po kolejnych 4–10 dniach stają się samodzielne. Szpak uznawany jest przez IUCN za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2004 światową populację oszacowano na ponad 310 mln osobników. W 2015 liczebność szpaka w Europie wynosiła 28,8–52,4 mln par. W Europie w latach 1980–2016 odnotowano spadek liczebności o 70%. W Ameryce Północnej czyni szkody w uprawach oraz konkuruje z rodzimymi gatunkami ptaków o dziuple. Ponadto jest szkodnikiem sadów, wyjada również ziarno z pól czy żłobów, również w Europie. W południowej części tego kontynentu (we Włoszech i Francji) czyni szkody w winnicach.

kontekst: Podczas żerowania szpaki stosują trzy techniki. Pierwsza z nich polega na sondowaniu podłoża dziobem, aż znajdą jakiegoś bezkręgowca. Niekiedy szpaki wbijają dzioby w glebę i rozchylają je, aby powiększyć dziurę. To zachowanie jako pierwszy opisał Konrad Lorenz, określił je jako zirkeln; po polsku nazywa się cyrklowaniem. Jan Sokołowski obserwował to zachowanie u szpaka wychowywanego w niewoli od wyklucia, niemającego szansy nauczyć się tej czynności od starszych osobników. Musi być to więc czynność wrodzona. Ponadto zauważył, jak jego udomowiony szpak wyjadał rybki z akwarium. Szpaki potrafią również łapać owady w powietrzu. Okazjonalnie zjadają także nektar. Badaniem odżywiania się niektórych ptaków zajmował się G. Rörig, wedle którego szpak ważący 76,5 g spożywał dziennie 9,16 g suchej masy pokarmowej, odpowiadającej około 11,9% masy jego ciała. Wiklund et al. w latach 80. XX wieku badali młode, niedoświadczone ptaki czterech gatunków, w tym szpaka zwyczajnego. Wypuszczały one z dzioba pewne owady bez uszkadzania ich. Prawdopodobnie więc przy wyborze ofiary szpaki kierują się smakiem.

pytanie: Ile technik zdobywania pożywienia wykorzystują szpaki?
zaznaczony fragment: trzy
odpowiedź (lemat): trzy
pytanie nieodpowiadalne: nie