⟵ POPRZEDNIE PYTANIENASTĘPNE PYTANIE ⟶

ID: 7024#2

streszczenie: Syjonizm rewizjonistyczny (hebr. ציונות רוויזיוניסטית) – nurt w ramach ruchu syjonistycznego, którego twórcą był Ze’ew Żabotyński. Światopogląd ruchu miał stanowić alternatywę dla syjonizmu, sposobów działania, działań dyplomatycznych i idei prezentowanych przez Dawida Ben Guriona i Chaima Weizmana. Instytucjonalizacja nurtu miała miejsce w 1925 roku, kiedy Żabotyński stworzył Unię Syjonistów Rewizjonistów, która miała być stronnictwem politycznym i reprezentacją rewizjonistów w ramach Światowej Organizacji Syjonistycznej (ŚOS). Głównym celem ruchu było utworzenie państwa żydowskiego z własną armią w ramach całego Mandatu Palestyny, po obu brzegach Jordanu. W 1931 roku Światowa Organizacja Syjonistyczna nie zaakceptowała stanowiska Żabotyńskiego, iż głównym celem syjonizmu powinno być utworzenie niepodległego państwa żydowskiego w Palestynie, w związku z tym cztery lata później rewizjoniści utworzyli Nową Organizację Syjonistyczną (NOS). Miała ona niezależnie od ŚOS działać na rzecz niepodległego państwa dla Żydów. Żabotyński początkowo upatrywał szans na wsparcie w utworzeniu państwa w Wielkiej Brytanii, jednak od końca lat 30. XX wieku coraz więcej rewizjonistów traktować zaczęło Brytyjczyków jako okupantów, zaś podziemne organizacje paramilitarne rozpoczęły ataki na siły mandatowe w celu wyparcia ich z Palestyny. Największe poparcie dla rewizjonizmu wyrażali Żydzi ze Europy Wschodniej, a w szczególności ci mieszkający w Rzeczypospolitej Polskiej. Syjonizm rewizjonistyczny posiadał również swoją młodzieżówkę – utworzony w 1923 roku – Bejtar. Z rewizjonistami związane były także paramilitarne organizacje podziemne, działające w Palestynie, Irgun Cewai Leumi oraz Lechi. Politycznym kontynuatorem rewizjonizmu w Izraelu był, utworzony w 1948 roku, Herut pod przywództwem Menachema Begina. Współcześnie partią, która uważa się za spadkobierczynię idei Żabotyńskiego jest Likud.

kontekst: Organizacja powstała w 1935 roku w wyniku konfliktów, jakie powstały pomiędzy Żabotyńskim a kierownictwem Organizacji Syjonistycznej w latach 30. XX wieku. Głównymi elementem sporu była polityka egzekutywy syjonistycznej, która nie akceptowała próśb Żabotyńskiego o potrzebie rozpoczęcia masowej i jak najszybszej emigracji żydowskiej do Palestyny. Rewizjoniści nie zgadzali się z Waizmannem twierdzącym, iż można w sposób pokojowy żyć i współpracować z ludnością arabską. W 1931 roku na Kongresie Syjonistycznym nie zgodzono się z postulatem rewizjonistów chcących ustalić, że głównym celem syjonizmu powinno być utworzenie suwerennego państwa żydowskiego w ramach Mandatu Palestyny. W 1933 roku doszło do zabójstwa Chaima Arlosoroffa w Tel Awiwie, które doprowadziło do pogorszenia relacji pomiędzy rewizjonistami i socjalistami w Jiszuwie, na korzyść tych drugich. Napięte stosunki znalazły swój koniec w 1935 roku, kiedy doszło do referendum w ruchu rewizjonistycznym na temat, czy zostać w Organizacji Syjonistycznej, czy utworzyć oddzielne struktury. Wynik wskazał na utworzenie Nowej Organizacji Syjonistycznej. Działalność NOS skupiała się w II RP, gdzie rewizjonizm miał największe poparcie. Głównym pomysłem NOS było przetransportowanie 1,5 miliona Żydów z Europy do Palestyny w ciągu 10 lat. Szczególnie dobre relacje Żabotyński nawiązał z rządami Sanacji. Wykorzystano to, że rząd polski postrzegał masowe emigracje Żydów z kraju za element niwelujący napięcia polsko-żydowskie oraz mogący rozwiązać tzw. problem żydowski na prawicy. Z kolei rewizjoniści postrzegali to za możliwość poszerzania swoich wpływów wśród polskich Żydów. Dodatkowo w ramach współpracy pomiędzy władzami II RP a NOS była pomoc wojskowa pod postacią szkoleń dla Bejtaru i Irgunu oraz sprzedaży broni dla Irgunu w Palestynie. Po 1935 roku polskie MSZ uznało, że „stanowisko Polski niemal całkowicie pokrywa się ze stanowiskiem syjonistów–rewizjonistów” i zaczęto wydawać zgody na eksport uzbrojenia do Palestyny. Od 1936 roku do 1939 roku wysyłano na Bliski Wschód broń bez numerów i oznakowania, które pozwalałoby na identyfikację kraju pochodzenia. Do 1939 roku miano wyeksportować broń o wartości 1 500 000 złotych. Polska sprzedawała żydowskim aeroklubom związanym z podziemiem w Palestynie również samoloty i szybowce. Do września 1937 roku sprzedano pięć maszyn RWD (różnych typów). Śmierć Żabotyńskiego pozostawiła rewizjonistów bez charyzmatycznego przywódcy w ruchu syjonistycznym, co w rezultacie doprowadziło do wstąpienia NOS do Światowej Organizacji Syjonistycznej.

pytanie: O co starał się Żabotyński w Organizacji?
zaznaczony fragment: o potrzebie rozpoczęcia masowej i jak najszybszej emigracji żydowskiej do Palestyny
odpowiedź (lemat): o rozpoczęcie masowej i jak najszybszej emigracji żydowskiej do Palestyny
pytanie nieodpowiadalne: nie